Jangan Serah Semua Hak

Apabila saudara menandatangani perjanjian penerbitan buku dengan syarikat penerbit saudara, berapa hak penerbitan buku itu yang saudara serahkan?

Ambil peringatan bahawa apabila saudara mengarang sebuah buku, saudara bukan lagi mencipta sebuah karya. Saudara sudah mencipta sebuah HARTA. Dalam sebuah karya terkandung banyak potensi eksploitasi harta intelek itu.

Apabila saudara membuka perbincangan dengan mana-mana penerbit tentang karya saudara, saudara sebenarnya sedang menjalankan urusniaga ke atas harta saudara.

Walaupun hakcipta karya saudara itu saudara pegang, tetapi hak mengeksploitasi karya saudara itu adalah cerita lain. Kepada siapakah saudara berikan lesen menerbitkan senarai hak-hak saudara seperti yang tersenarai di bawah?

1. Hak menerbitkan edisi kulit keras.

2. Hak menerbitkan edisi kulit lembut.

3. Hak menerbitkan edisi paperback.

4. Hak menerbitkan edisi ringkasan.

5. Hak menerbitkan edisi E-book.

6. Hak menerbitkan edisi-edisi terjemahan, dan nyatakan dengan tepat ke dalam bahasa apa.

7. Hak menerbitkan edisi 'downloadable' melalui Internet.

8. Hak menerbitkan edisi audio-book.

9. Hak menerbitkan edisi braille.

10. Hak menerbitkan edisi buku bergambar.

11. Hak menerbitkan edisi buku komik.

12. Hak menerbitkan edisi bersiri dalam akhbar ataupun majalah.

13. Hak menerbitkan beberapa bab dalam Internet sebagai bahan promosi.

14. Hak menerbitkan edisi buku digital dalam bentuk 'hand-held devices'.

15. Hak menerbtikan edisi adaptasi menjadi skrip animasi.

16. Hak menerbitkan edisi adaptasi menjadi skrip filem.

17. Hak menerbitkan edisi adaptasi menjadi skrip siri televisyen.

18. Hak menerbitkan edisi adaptasi menjadi skrip teater pentas.

19. Hak menerbitkan edisi adaptasi menjadi modul latihan.

20. Hak menerbitkan cerita-cerita 'sequal' atau sambungan yang dihasilkan oleh pengarang lain.

21. Hak mendaftarkan judul buku ataupun nama-nama watak, ataupun wajah watak-watak dalam buku bagi tujuan pemerdagangan.

22. Hak menerbitkan semula edisi asal mengikut wilayah pemasaran.

Jangan ambil ringan pengurusan Harta Intelek saudara. Pilih dan nyatakan dengan tepat hak penerbitan mana yang saudara lesenkan kepada sesuatu penerbit itu. DAN nyatakan dengan tepat tempoh lesen yang saudara serahkan itu.

Penerbit tentu mahu supaya saudara menyerahkan semua hak ke atas harta intelek saudara kepadanya dengan tempoh yang tiada hadnya. Tetapi saudara jangan terperangkap sehingga saudara menandatangani dokumen yang amat merugikan diri saudara sendiri disebabkan saudara tidak mahu ambil tahu tentang hak-hak saudara sebagai pengarang. Berurusanlah dengan penerbit yang mengamalkan etika bisnes yang baik.